Premiera: Najat El HACHMI: Ostatni patriarcha

27 czerw­ca to w Biu­rze Lite­rac­kim dzień pre­mie­ry poru­sza­ją­cej powie­ści Ostat­ni patriar­cha maro­kań­sko-hisz­pań­skiej autor­ki Najat El Hach­mi w wyjąt­ko­wym prze­kła­dzie Anny Sawic­kiej.

27 czerw­ca to w Biu­rze Lite­rac­kim dzień pre­mie­ry poru­sza­ją­cej powie­ści Ostat­ni patriar­cha Najat El Hach­mi w wyjąt­ko­wym prze­kła­dzie Anny Sawic­kiej. Kolej­ny tom z serii prze­kła­dów Nowy euro­pej­ski kanon lite­rac­ki sta­no­wi przej­mu­ją­cą histo­rię ana­li­zu­ją­cą mecha­ni­zmy dzie­dzi­cze­nia prze­mo­cy w tra­dy­cyj­nych maro­kań­skich rodzi­nach, opo­wie­dzia­ną z per­spek­ty­wy rela­cji ojca z cór­ką. Autor­ka podej­mu­je pró­bę demon­ta­żu patriar­cha­tu – poprzez ana­li­zę życia jed­ne­go męż­czy­zny wska­zu­je sła­bo­ści tego mode­lu spo­łecz­ne­go oraz doku­men­tu­je jego szko­dli­wość zarów­no dla kobiet, jak i dla męż­czyzn. Jej książ­ka jest świa­dec­twem wyzwa­la­nia się spod męskiej wła­dzy.

Jak pisze w recen­zji Alek­san­dra Byr­ska, demon­taż pozo­sta­je jed­nak nie­ukoń­czo­nym pro­ce­sem: „Odbie­ra­nie wła­dzy ojcu jest nazy­wa­ne przez nar­ra­tor­kę zabi­ja­niem patriar­cha­tu – uśmier­ca­niem patriar­chy w ojcu. Ostat­nia sce­na powie­ści zosta­wia czy­tel­ni­ka z obra­zem bez­rad­ne­go ojca oszo­ło­mio­ne­go odwa­gą cór­ki w prze­kra­cza­niu gra­nic. Nic nie może jej już powstrzy­mać. Patriar­chat jed­nak to bar­dzo sil­na kon­struk­cja. Do wal­ki z ojcem dziew­czy­na wyko­rzy­stu­je innych męż­czyzn – naj­pierw prze­cho­dzi pod wła­dzę męża, następ­nie nawią­zu­je zaska­ku­ją­cy romans z bli­skim krew­nym. Każ­dy z nich na swój spo­sób ją wyko­rzy­stu­je, a wol­ność od wła­dzy ojca nie jest peł­ną wol­no­ścią”.

Najat el Hach­mi jest powie­ścio­pi­sar­ką o maro­kań­sko-hisz­pań­skich korze­niach. Stu­dio­wa­ła ara­bi­sty­kę na Uni­wer­sy­te­cie w Bar­ce­lo­nie. W 2004 roku opu­bli­ko­wa­ła oso­bi­sty esej opo­wia­da­ją­cy o wła­snym doświad­cze­niu wie­lo­kul­tu­ro­wo­ści oraz zagad­nie­niach zwią­za­nych z pro­ble­ma­mi inte­gra­cji imi­gran­tów z kul­tu­rą kata­loń­ską. To lau­re­at­ka wie­lu pre­sti­żo­wych nagród lite­rac­kich, takich jak: Nagro­da Ramo­na Llul­la, Prix Ulys­se, Pre­mio Nadal, jest rów­nież fina­list­ką Prix Médi­ter­ra­née Étran­ger. Ostat­ni patriar­cha został prze­tłu­ma­czo­ny na wie­le języ­ków, w tym: angiel­ski, fran­cu­ski, wło­ski, por­tu­gal­ski, turec­ki, rumuń­ski i arab­ski.

Anna Sawic­ka to ibe­ryst­ka, redak­tor­ka i tłu­macz­ka. Wykła­da na Uni­wer­sy­te­cie Jagiel­loń­skim w Kra­ko­wie. Była lek­tor­ką języ­ka pol­skie­go i wykła­dow­czy­nią lite­ra­tu­ry pol­skiej na Uni­wer­sy­te­cie Bar­ce­loń­skim. Opu­bli­ko­wa­ła Dro­gi i roz­dro­ża kul­tu­ry kata­loń­skiej oraz Paryż – Bar­ce­lo­na – Sit­ges. Moder­ni­stycz­ny genius loci w Kata­lo­nii z per­spek­ty­wy San­tia­go Rusi­ño­la. Reda­gu­je Stu­dia Ibe­ry­stycz­ne. Za prze­kład Gło­sów Pama­no Jau­me Cabrégo zosta­ła uho­no­ro­wa­na nagro­dą Insty­tu­tu Ramo­na Llul­la za naj­lep­szy prze­kład z lite­ra­tu­ry kata­loń­skiej w 2014 roku. Tłu­ma­czy­ła m.in. Edu­ar­da Men­do­zę, Alber­ta San­che­za Piño­la, Llu­isa-Anto­na Bau­le­na­sa, Ramo­na Llul­la, Pere Cal­der­sa.