Robert RYBICKI: Podręcznik naukowy dla onironautów (1998–2018)
Nakładem Biura Literackiego w prestiżowej serii „Dożynki” ukazał się właśnie Podręcznik naukowy dla onironautów (1998–2018) Roberta Rybickiego.
Nakładem Biura Literackiego w prestiżowej serii „Dożynki” ukazał się właśnie Podręcznik naukowy dla onironautów (1998–2018) Roberta Rybickiego. Zdaniem Dawida Mateusza, redaktora książki, „W XXI wieku nie mieliśmy w Polsce poety tak znakomitego, a jednocześnie tak bardzo spychanego na margines. Poety eksplorującego tereny własnej podmiotowości, świadomości, jaźni – poety, dla którego ‘eksperyment jest obowiązkiem’, który wręcz nie ma dla siebie litości w poświęceniu dla literatury – kogoś, komu bardzo zależy na ‘prawdziwej sztuce’ w czasach, kiedy większość piszących dużo bardziej od literatury skupia się na tzw. karierze literackiej”.
Robert Rybicki zajmuje ważne miejsce na mapie polskiej literatury współczesnej. Choć jego twórczość często bywa umieszczana na jej marginesach, to bez wątpienia pokolenie młodych twórców ukształtowało się właśnie na poezji Rybickiego, który stał się dla wielu z nich klasykiem i literackim wzorem. W poetyce autora Daru Meneli można znaleźć anarchizm stylistyczny i tematyczny, zaangażowanie w kwestie społeczne ujęte w charakterystycznym awangardowym stylu, odnowienie języka poezji dzięki nawiązaniom do surrealizmu i oniryzmu. To poeta-indywidualista, którego poezja jest niepowtarzalna, nieograniczona, nie do zastąpienia.
W posłowiu podpisanym przez Monikę Glosowitz, Dawida Kujawę i Jakuba Skurtysa czytamy m.in.: „Charakterystycznym elementem twórczości Ryby jest prowokacyjność wymierzona w samą instytucję literatury, oparta na ciągłym definiowaniu poezji i zaprzeczaniu jej, podnoszeniu i obniżaniu jej rangi. Znajdziemy w jego wierszach poetykę charakterystyczną dla awangardowych manifestów, w tym liczne hasła, slogany czy próby nadawania nowych znaczeń środkom literackim”. „Rybicki zafascynowany jest możliwościami słowa, mowy, języka, którym nadaje nowe formy i role. Stawką w tej grze ustanawia ‘mówienie spoza systemu języka, spoza konwencji literackich’ ”.
„Takie zabiegi są nam doskonale znane z historii literatury, a zarazem okazują się dziś – po stu latach – elementem zapomnianym, pominiętym, ‘zgubionym wątkiem’, wraz z którym zrywa się nie tylko pewien porządek narracyjny oparty na racjonalności, ale i wiara w sprawczość poezji: ‘w latach/ dwudziestych kilkunastu poetów chciało się/ zamienić w dynamo, gdzieś zgubił się wątek, który/ tak na móżdżą sprawę, gdy mózg rośnie jak drożdże,/ był strzępkiem grzybni gdzieś u progu cywilizacji,/ strzępkiem grzybni poematu rozkwitającego,/ gdzieś zgubił się wątek,/ wszystko przez ciemność mózgu’ ”.
Według Rafała Wawrzyńczyka: „Jeśli chodzi o technikę, po prostu nie ma się do czego u Rybickiego przyczepić, jego zdanie jest zdecydowane jak tasak, jego rytmika jest nieomylna, nie ma u niego słów walających się jak kurz po kątach”. W swojej recenzji Wawrzyńczyk dodaje także: „Rybicki nie jest stosowanie do swoich zasług nagradzany, fetowany, wynoszony. Jest poetą tak pozasystemowym, że włączenie go w obręb systemu niejako automatycznie ten system unicestwia, a przynajmniej unicestwia grzybnię wartościowań, jaką ten system zdołał wyhodować w trakcie swojego trwania i na której się opiera”.
W skład Podręcznika wchodzą następujące publikacje: Kod genetyczny (Rybnik 2000), Epifanie i katatonie (Instytut Mikołowski, Mikołów 2003), Motta robali (Instytut Mikołowski, Mikołów 2005), Stos gitar (Staromiejski Dom Kultury, Warszawa 2009), Gram, mózgu (WBPiCAK, Poznań 2010), Masakra kalaczakra (WBPiCAK, Poznań 2011) i Dar Meneli (Biuro Literackie, Stronie Śląskie 2017). Całość uzupełniają wiersze publikowane w takich pismach jak: „Arkadia”, „Nowa Okolica Poetów”, „Kresy”, „Arterie”, „Cegła”, „Helikopter”, „Dwutygodnik kulturalny ArtPAPIER”, „Papier w dole” oraz na stronach Fundacji im. Tymoteusza Karpowicza.
Robert Rybicki urodził się w 1976 roku w Rybniku. Jest poetą, krytykiem literackim, redaktorem, organizatorem imprez poetyckich. Obecnie mieszka w Krakowie, gdzie „regularnie wyszydza gusty czytelnicze zgorzelami wierszy zebranymi w tomidła o obcesowych tytułach”. W ubiegłym roku nakładem Biura Literackiego ukazał się tom Dar Meneli, który dziennikarze „Tygodnika kulturalnego” w TVP Kultura uznali za poetycką książkę 2017 roku. Autor był we wrześniu 2017 roku po raz kolejny (wcześniej jako uczestnik projektu Poeci na nowy wiek w 2010 roku) gościem festiwalu Stacja Literatura. Jego występ uznany został za najważniejsze wydarzenie imprezy.
