Rūta BRIEDE: Pies, który rozweselił smutki

Ostat­nią książ­ką z „Nowe­go euro­pej­skie­go kano­nu lite­rac­kie­go” prze­zna­czo­ną dla naj­młod­szych czy­tel­ni­czek i czy­tel­ni­ków jest „Pies, któ­ry roz­we­se­lił smut­ki” Rūty Brie­de (R.B.) z pięk­ny­mi ilu­stra­cja­mi Elīny Bra­sli­ņy w prze­kła­dzie Agniesz­ki Sma­rzew­skiej. Publi­ka­cja otrzy­ma­ła Mię­dzy­na­ro­do­wą Nagro­dę im. Jāni­sa Bal­tvilk­sa w dzie­dzi­nie lite­ra­tu­ry dzie­cię­cej i książ­ki arty­stycz­nej w 2017 roku.

Ostat­nią książ­ką z „Nowe­go euro­pej­skie­go kano­nu lite­rac­kie­go” prze­zna­czo­ną dla naj­młod­szych czy­tel­ni­czek i czy­tel­ni­ków jest „Pies, któ­ry roz­we­se­lił smut­ki” Rūty Brie­de (R.B.) z pięk­ny­mi ilu­stra­cja­mi Elīny Bra­sli­ņy w prze­kła­dzie Agniesz­ki Sma­rzew­skiej. Publi­ka­cja otrzy­ma­ła Mię­dzy­na­ro­do­wą Nagro­dę im. Jāni­sa Bal­tvilk­sa w dzie­dzi­nie lite­ra­tu­ry dzie­cię­cej i książ­ki arty­stycz­nej w 2017 roku.

Pew­ne­go dnia mia­sto osnu­ły chmu­ry czar­ne­go dymu. Ukra­dły wszyst­kie kolo­ry i zapa­chy. Odważ­ny pies posta­no­wił wspiąć się po dra­bi­nie do nie­ba, by spraw­dzić, co kry­je się w wiel­kiej chmu­rze smut­ku, i spró­bo­wać to prze­pę­dzić. „Pies, któ­ry roz­we­se­lił smut­ki” to poetyc­ka książ­ka obraz­ko­wa o emo­cjach dla dzie­ci i doro­słych.

„O czym jesz­cze jest ta książ­ka?” – pyta w biBLio­te­ce Mał­go­rza­ta Wój­cik-Dudek. „Może o tym, że zawsze, kie­dy sły­szy­my, że nic nie da się zro­bić, poja­wia się ktoś, kto wła­śnie to robi? A jeśli się nawet nie poja­wia, to trze­ba takie­go kto­sia wymy­ślić. Niech będzie psem, a świat, w któ­ry go wrzu­ci­my − meto­ni­mią współ­cze­snych kry­zy­sów. Mia­stecz­ko powo­ła­ne przez Brie­de to być może minia­tu­ro­wy model współ­cze­sne­go świa­ta w cza­sach antro­po­ce­nu, epo­ki czło­wie­ka prze­kształ­ca­ją­ce­go swą dzia­łal­no­ścią ziem­skie eko­sys­te­my na tyle, że pro­wa­dzi to nie tyl­ko do nie­od­wra­cal­nych zmian, ale tak­że wywo­łu­je eko­pa­ra­liż − antro­po­ceń­ską jed­nost­kę cho­ro­bo­wą naszych cza­sów, wyra­żo­ną w zda­niu ‘Nic nie da się zro­bić’”.

„Dzię­ki pic­tu­re bookom uczy­my się łączyć sło­wa ze świa­tem widzial­nym – a nawet z tym nie­wi­dzial­nym (jak świat emo­cji czy odczuć), któ­ry sta­ra­my się jakoś sobie zwi­zu­ali­zo­wać” – opo­wia­da w roz­mo­wie z Agniesz­ką Sma­rzew­ską autor­ka. „No bo jak roz­ma­wiać z dziec­kiem o czymś, cze­go nie widać, a co na pew­no jest? Z bie­giem cza­su tre­nu­je­my się w wyobra­ża­niu sobie wła­snych świa­tów i to jest dla mnie moment wol­no­ści. Z tego miej­sca może­my pójść wszę­dzie. Dla mnie, jako oso­by doro­słej, pic­tu­re booki są schro­nie­niem. Są bazą, szcze­gól­nie gdy potrze­bu­ję wró­cić do pod­staw, do sed­na. Pozwa­la­ją przy­po­mnieć, że w cen­trum życia jest dobro. Się­gam po nie, kie­dy potrze­bu­ję odna­leźć nie­win­ność, cie­ka­wość czy na nowo zoba­czyć świat z dzie­cię­cej per­spek­ty­wy”.

Rūta Brie­de (R.B.) uro­dzi­ła się w 1984 roku. Jest autor­ką ksią­żek dla dzie­ci i komik­sów, ilu­stra­tor­ką, sce­no­graf­ką, wykła­dow­czy­nią Łotew­skiej Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych w Rydze. To rów­nież pomy­sło­daw­czy­ni i współ­twór­czy­ni popu­lar­nej w Łotwie kie­szon­ko­wej serii ilu­stro­wa­nych ksią­że­czek dla dzie­ci Biki­buks. Elīna Bra­sli­ņa uro­dzi­ła się w 1988 roku. Jest ilu­stra­tor­ką i tłu­macz­ką, absol­went­ką Łotew­skiej Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych w Rydze. To autor­ka ilu­stra­cji do kil­ku­dzie­się­ciu ksią­żek dla dzie­ci, a tak­że ani­ma­cji do fil­mu „Jakub, Mim­mi i gada­ją­ce psy” (reż. Edmunds Jan­sons, 2019). Agniesz­ka Sma­rzew­ska uro­dzi­ła się w 1987 roku. Jest tłu­macz­ką lite­ra­tu­ry litew­skiej i łotew­skiej. Nale­ży do Sto­wa­rzy­sze­nia Tłu­ma­czy Lite­ra­tu­ry.