Słynne i świetne to nadal Grzebalski, jakiego kochamy: nostalgiczny i melancholijny liryk o pięknym, oszczędnym obrazowaniu, potrafiący nawet prozaizm unieść do wymiaru poruszającej metafory. Jednak nowe wiersze poznańskiego poety nie dzieją się już jak dotąd na rozmytym pograniczu jawy i snu, konkretu i wyobrażenia, świata wewnętrznego i zewnętrznego, lecz wyraźnie prowadzą do zderzenia tych sfer. W efekcie słowo poetyckie jako przestrzeń takiej konfrontacji zyskuje tu na sile, a nastrojowość otrzymuje rysy tragiczne.

Bezlitośnie piękne to wiersze, i czujne, i zdradliwe przy tym jak życie w rękach poety. Na szczęście poeta Mariusz igra sobie z tym życiem ze swobodą kochanka, który swych uczuć nie musi do znudzenia potwierdzać, bo kocha naprawdę i dlatego nie boi się prawdy. A prawda bywa straszna, nieoczekiwana i co tu gadać, często po prostu śmieszna. Jak to dobrze, że Mariusz umie się śmiać! Jego wyborne poczucie humoru nie tylko amortyzuje powagę wielu wątków, ale wyzwala czułość i smutek czyni przyswajalnym. Bo tak naprawdę to te wiersze są smutne. Smutne jak pożółkłość widokówek i liści, jak tęsknota i kolejowa stacja, jak odbicie menela w wodzie i odbicie słońca, jak sianokosy i wiersze Lorki, jak wspomnienie cukierka typu krówka, jak miłość i jak cała wiedza o tym, co sobie niby poszło, ale przecież jest. Wiedza ta zresztą wzbogaca się z każdym wierszem i ja te wiersze czytam i nie mogę przestać. Zwłaszcza od zwrotki, w której Mariusz mi wreszcie wyjaśnił, dlaczego tak bardzo lubię Białowieską Puszczę. Dlatego mianowicie, że w Białowieży żyją żuki, które poza tym występują wyłącznie w Japonii. I co tu dodać? Nic nie dodawać, czytać. Bo bezlitośnie śmieszne to wiersze, i smutne, i czujne. Piękne.

Co ja tutaj robię? Dlaczego nie należę do świata spraw słynnych i świetnych? Czy warto ufać pamięci i czy konkret bądź zmysłowe doznanie może być pomyłką? Mnóstwo pytań tego rodzaju zadaje w swej najnowszej książce poetyckiej Mariusz Grzebalski. Nie spieszy się jednak z odpowiedzią. Chce bowiem, byśmy się wspólnie zastanowili: on i my, jego czytelnicy. Oto sens - być może jedyny - dobrej literatury: zaproszenie do współpracy. Ta niezwykła zachęta pojawia się w czasach, gdy poeta raczej wie niż się zastanawia, raczej wychodzi na swoje niż dochodzi swego. Tom nazwany Słynne i świetnie zaprasza do kooperacji. Tylko tyle? Nie, aż tyle!

W swojej nowej książce poetyckiej Mariusz Grzebalski próbuje pozszywać fragmentaryczne rozpoznania i rozproszone obrazy, jak zawsze u niego łudząco konkretne, przestrzenne i zmysłowe, w uchwytne narracje, jakby w przekonaniu, że w ten właśnie sposób uda się zmusić do mówienia milczący świat zjawisk. Przy czym, jak sądzę, szwem spajającym owe narracje miałoby być zakazane słowo na m , sygnalizujące bardziej niż cokolwiek innego nieobecność; słowo, które próbuje przebić się na powierzchnię niemal wszystkich opowiadanych tu historii. Rytmem tych świetnych wierszy jest dwutakt szycia i rozpruwania, i to nie tylko wtedy, kiedy autor coś wie, czego nie potrafi nazwać , ale, co ciekawsze i dla tej poezji może istotniejsze, kiedy nazywa coś, czego, mimo słów i metafor, nie sposób poznać.

Lubię namacalność i konkret poezji Mariusza Grzebalskiego. Po przeczytaniu jego nowej książki w pamięci pozostały mi obrazy i wrażenia, o których nie mogę przestać myśleć. Na przykład wizja studentki biegającej po zdjęciu stringów wokół akademika. Grzebalski składa wiersze z żywych ludzi i sytuacji - dotykalnych, obdarzonych zapachem. Dla mnie jest to poezja dokumentalna; nie wymyślona, lecz przeżyta. Lubię sposób, w jaki patrzy na świat, lubię jego koncentrację i spokój. Poza tym lubię, kiedy mężczyzna pisze poezję erotyczną.