Umocz wargi w kamieniu (twarda oprawa)
Pierwsza tak obszerna antologia przekładów wierszy najwybitniejszych poetów Ameryki Łacińskiej, w tym noblistów Pablo Nerudy i Octavio Paza. 600-stronicowa książka Krystyny Rodowskiej zawiera prezentacje twórczości 15 autorów. To w większości „ojcowie założyciele” najnowszej poezji latynoamerykańskiej, których dzieło stanowi wciąż aktualny punkt odniesienia dla twórców młodszych pokoleń ze wszystkich krajów kontynentu. Wydanie limitowane, oprawione czarnym płótnem Cialux.
Słowo wstępne
VICENTE HUIDOBRO
HORIZONTE CUADRADO (1917)
Aeroplan / Aeroplano
POEMAS ÁRTICOS (1918)
Deszcz / Lluvia
Cow-boy
Noc / Noche
Godziny / Horas
Express
ALTAZOR (1931)
Przedmowa (fragmenty) / Prefacio
Canto I (fragmenty)
Canto IV (fragmenty)
POEMAS ÚLTIMOS (1949)
Poezja jest zamachem na niebo / Poesía es un atentado celeste
CÉSAR VALLEJO
LOS HERALDOS NEGROS (1919)
Enereida
TRILCE (1922)
[Kiedy nareszcie wrócą/ ci wszyscy dorośli?] / [¿Las personas mayores/ a qué hora volverán?]
POEMAS HUMANOS (1939)
[Z cyklu „Poemas en prosa”]
Godziny przemocy / La violencia de las horas
Najgroźniejsza chwila w życiu / El momento más grave de la vida
[Chodzi po świecie pewien kaleka] / [Existe un mutilado]
[Ustaje ochota na cokolwiek] / [Cesa el anhelo]
[Coś każe ci utożsamić się z tym] / [Algo te identifica]
Czarny kamień na białym kamieniu / Piedra negra sobre una piedra blanca
[Przychodzi człowiek z chlebem na ramieniu] / [Un hombre pasa con pan al hombro]
[Zawierzam okularom, ale nie oku] / [Confianza en los anteojos]
Namiętnie i podniośle / Intensidad y altura
[A jeżeli po tylu słowach] / [Y si despuès de tantas palabras]
Pożegnanie na modłę adiós / Despedida recordando un adiós
[Pokój, osa, taco, zbocza gór] / [La pez, la avispa, el taco, las vertientes]
[Gniew, który rozbija człowieka na dzieci] / [La cólera que quiebra al hombre en niños]
[Z cyklu „España, aparta de mí este cáliz”]
Wszyscy ludzie / Masa
PABLO NERUDA
CANTO GENERAL (1950)
Wyżyny Machu Picchu (fragment) / Las Alturas de Machu Picchu
LOS VERSOS DEL CAPITÁN (1952)
Skradziona gałąź / La rama robada
ODAS ELEMENTALES (1954)
Oda do cebuli / Oda a la cebolla
Oda do miłości / Oda al amor
Oda do burzy / Oda a la tormenta
Oda do czasu / Oda al tempo
NUEVAS ODAS ELEMENTALES (1956)
Oda do zapachu drewna / Oda al olor de la leña
EXTRAVAGARIO (1958)
Konie / Caballos
NAVEGACIONES Y REGRESOS (1959)
Oda do skrzydeł września / Oda a las alas de septiembre
CIEN SONETOS DE AMOR (1960)
Sonet XII / Soneto XII
Sonet XV / Soneto XV
Sonet XLIII / Soneto XLIII
Sonet XLIX / Soneto XLIX
Sonet XCIX / Soneto XCIX
CANTOS CEREMONIALES (1961)
Koniec święta (fragmenty) / Fin de la fiesta
AÚN (1969)
Mój dziadek José Ángel Reyes / Mi abuelo don José Ángel Reyes
LIBRO DE LAS PREGUNTAS (1974)
Księga pytań (fragmenty) / Libro de las preguntas
JORGE LUIS BORGES
EL HACEDOR (1960)
Poemat o darach / Poema de los dones
Szachy / Ajedrez
Lustra / Los espejos
Susana Soca
Księżyc / La luna
Deszcz / La lluvia
Inny tygrys / El otro tigre
Blind Pew
Ród Borgesów / Los Borges
Wzmianka o śmierci pułkownika Francisco Borgesa (1835–1874) / Alusión a la muerte del coronel Francisco Borges (1835–1874)
Oda skomponowana w roku 1960 / Oda compuesta en 1960 146
Rozpoczynając studiowanie gramatyki anglosaksońskiej / Al iniciar el estudio de la gramática anglosajona
Łukasz, 23 / Lucas, XXIII
Adrogué
ROSA PROFUNDA (1975)
Moje książki / Mis libros
Samobójca / El suicida
LA CIFRA (1981)
Współwinny / El cómplice
Sława / La fama
Hymn / Himno
Sprawiedliwi / Los justos
Laska z laki / El bastón de laca
Szczęście / La dicha
LOS CONJURADOS (1985)
Chrystus na krzyżu / Cristo en la cruz
To są rzeki / Son los ríos
Abramowicz
Suma / La suma
Midgarthorm
Chmury (I) / Las nubes (I)
On his blindness
Władza nad wczorajszym / Posesión de ayer
Wszystkie rzeczy wczorajsze, sen / Todos los ayeres, un sueño
NICOLÁS GUILLÉN
OBRA POÉTICA 1920–1958 (1972)
Nowa muza / La nueva musa
Deszczowe słońce / Sol de lluvia
Zegar / Reloj
Zamiar / Propósito
Moja dziewczyna / Mi chiquita
Przybyliśmy / Llegada
Madrygał / Madrigal
Zagadki / Adivinanzas
Sensemayá
Samotna palma / La palma sola
Oj, pani sąsiadko miła / Ay, señora, mi vecina
OBRA POÉTICA 1958–1972 (1974)
[Z cyklu „El Gran Zoo”]
Ogłoszenie / Aviso
Gitara / Guitarra
Rzeki / Los ríos
Nauczycielka / Institutriz
Głód / El hambre
Cyklon / Ciclón
Księżyc / La luna
Ptak-Feniks / Ave-fenix
Wiatry / Los vientos
Bomba atomowa / Bomba atómica
Strach / Miedo
Jakiego koloru? / ¿Qué color?
Przodkowie / Ancestros
PABLO ANTONIO CUADRA
[WIERSZ Z LAT TRZYDZIESTYCH]
Stworzenie Andów / Inauguración de los Andes
JAGUAR Y LA LUNA (1959)
Noc jest nieznajomą kobietą / La noche es una mujer desconocida
Urna z profilem politycznym / Urna con perfil político
Lament dziewczyny nad martwym wojownikiem / Lamento de una doncella en la muerte
CANTOS DE CIFAR Y DEL MAR DULCE (1979)
Rękopis znaleziony w butelce / Manuscrito en una botella
Wyspa żebraczki / La isla de la mendiga
EXILIOS (1999)
Emigracje / Exilios
EL INDIO Y EL VIOLÍN (2000)
Indianin i skrzypce / El Indio y el violín
Testament / El testamento
POEMAS – MEMORIAS (2001)
Thalassa (fragmenty)
OCTAVIO PAZ
POEMAS (1935–1975) (1975)
Urwana elegia / Elegia interrumpida
Baśń / Fábula
Wzgórze Gwiazdy / Cerro de la Estrella
Źródło / Manantial
Nawiedzenia / Visitas
Ponad miłość / Mas allá del amor
Refreny / Refranes
W Uxmal / En Uxmal
Dolina meksykańska / Valle de México
Hymn pośród ruin / Himno entre ruinas
Rozbity dzban / El cántaro roto
Świt / Madrugada
Wytchnienie / Espiración
Pejzaż namiętny / Paisaje pasional
Świt ostateczny / Alba última
Koncert w ogrodzie / Concierto en el jardín
Młodość / Juventud
Klucz wodny / La llave de agua
Przy tobie / Contigo
Paradygmat / Ejemplo
Powrót / Vuelta
Ogień codzienny / El fuego de cada día
ÁRBOL ADENTRO (1987)
1930; Wciąż te same widzenia / 1930; Vistas fijas
Braterstwo / Hermandad
NICANOR PARRA
POEMAS Y ANTIPOEMAS (1954)
Autoportret / Autoretrato
Madrygał / Madrigal
Epitafium / Epitafio
OBRA GRUESA (1960)
Ojcze nasz / Padre Nuestro
Agnus Dei
Test
Ja grzesznik / Yo pecador
Zygmunt Freud / Sigmund Freud
Chile
VERSOS DE SALÓN (1962)
Kobiety / Mujeres
Poezja załatwiła mnie odmownie / La poesía terminó conmigo
CANCIONES RUSAS (1967)
Rytuały / Los ritos
EMERGENCY POEMS (1972)
Piosenka z krążącym kapeluszem / Canción para correr el sombrero
Nie wierzę w pokojową drogę / No creo en la vía pacífica
ARTEFACTOS (1975)
Artefakty / Artefactos
SERMONES Y PRÉDICAS DEL CRISTO DE ELQUÍ (1977)
[w konflikcie już tysiącletnim] / [en el conflicto ya milenario]
[w rzeczywistości nie ma przymiotników] / [en realidad no hay adjetivos]
HOJAS DE PARRA (1985)
Emeryci / Los jubilados
Pod łóżkiem / Debajo de la cama
CHISTES PA(R)RA DESORIENTAR A LA (POLICÍA) POESÍA (1989)
Anty-Łazarz / El Anti-Lázaro
GASTÓN BAQUERO
MEMORIAL DE UN TESTIGO (1966)
Zapiski świadka / Memorial de un testigo
Milczący towarzysz / Silente compañero
Epitafium dla Dylana Thomasa / Relación y epitafio de Dylan Thomas
POEMAS AFRICANOS (1974)
Adhiámbo
Przetłumaczone z nocy / Traducido de la noche
Pieśń ognia / Canto del fuego
MAGIAS E INVENCIONES (1984)
Motyl żałobnik / Fúnebre mariposa
Marcel Proust płynie barką przez Zatokę Koryncką / Marcel Proust pasa en barco por la bahía del Corinto
Nocą, w drodze na Sybir / En la noche, camino de Siberia
Bohater / El héroe
Człowiek rozpamiętuje swe przeszłe żywoty / El hombre habla de sus vidas anteriores
POEMAS INVISIBLES (1991)
Hymn i scena z poetą na ulicach Hawany / Himno y escena del poeta en las calles de la Habana
POESÍA COMPLETA (1995)
[Z cyklu „Recuerdos”]
Jesień / Otoño
ROBERTO JUARROZ
POESÍA VERTICAL (1958–1982) (1993)
V, 24 [Przekroczyć granice nocy] / V, 24 [Traspasar los limites de la noche]
POESÍA VERTICAL (1983–1993) (1993)
XIII, 77 [Pozwólmy by drzwi się otwierały same] / XIII, 77 [Hay que dejar que las puertas se abran solas]
DECIMOCUARTA POESÍA VERTICAL (1997)
XIV, 22 [Bóg stracił imię] / XIV, 22 [Dios ha perdido su nombre]
XIV, 23 [Zagęścić chwile ciszy] / XIV, 23 [Abreviar los silencios]
XIV, 30 [Czasami podróż zwraca się do wewnątrz] / XIV, 30 [Un viaje se vuelca a veces hacia adentro]
XIV, 37 [Wszelka asymetria jest tęsknotą] / XIV, 37 [Toda asimetría es la nostalgia]
ERNESTO CARDENAL
GETHSEMANI, KY. (1965)
[Zgasiłem światło by zobaczyć śnieg] / [Yo apagué la luz para poder ver la nieve]
[Otulasz nas niczym mgła] / [ Tu nos envuelves como la niebla]
[Nie wiem, kim jest ten co tam stoi] / [ No sé quien es él que está en la nieve]
ANTOLOGÍA (1971)
Akwarela / Acuarela
Na mokrej ścieżce / Sobre el mojado camino
León
Na Wielkanoc zmartwychwstają cykady / En Pascua resucitan cigarras
W nocy iluminowanej słowami / En la noche iluminada de palabras
Psalm 1 / Salmo I
Psalm 7 / Salmo VII
Psalm 21 / Salmo XXI
Modlitwa za Marylin Monroe / Oración por Marylin Monroe 367
Strofy na śmierć Mertona (fragmenty) / Coplas a la muerte de Merton
LOS OVNIS DE ORO, POEMAS INDIOS (1992)
[Z cyklu „Cantares mexicanos”]
[Z wysokości zstępują narodzeni] / [Allí, de donde bajan los que nacen]
[Czy odejdę stąd jak kwiat zacuanxóchitl?] / [¿Me iré como la flor del zacuanxóchitl?]
[Już nadeszła pora deszczowa] / [Ya llegaron las lluvias]
II FESTIVAL INTERNACIONAL DE POESÍA DE GRANADA 2006 (2007)
Ekspansja / Expansión
EDUARDO LIZALDE
CADA COSA ES BABEL (1966)
[Przedmioty odróżniają się jedne od drugich] / [Las cosas se distinguen de las cosas]
EL TIGRE EN LA CASA (1970)
Miłość jest czym innym, panowie / El amor es otra cosa, señores 387
LA ZORRA ENFERMA (1974)
[Z cyklu „Zorra”]
Ręka na wolności / La mano en libertad
Uwaga, aktywiści / Atención, activistas
Spot
Pilny list do Stwórcy świata / Carta urgente al Creador del universo
Kobra / Cobra
Na pohybel Grekom / Mueran los griegos
Dialog o rewolucji, cenzurze i prawdzie / Diálogo sobre la revolución, censura y verdad
[Z cyklu „¿Quién inventó este juego?”]
Miłość / Amor
Znowu Ronsard / Otra vez Ronsard
Najpiękniejsza / Bellísima
Znowu Monelle / Otra vez Monelle
Inaczej nic z tego / No sirve de otro modo
Zapiski z dziennika Casanovy / Apuntes en el diario de Casanova
Kwiaty / Flores
Morze błękitne / El mar azúl
Ulisses / Ulises
Słońce / El sol
Heliocentryzm i astronomowie / Heliocentrismo y astrónomos
[Z cyklu „De la factura”]
Wiersz / Poema
Proza i poezja / Prosa y poesía
Massmedia
BITÁCORA DEL SEDENTARIO (1993)
Huragan / Un huracán
Nafta / Petróleo
Znowu pies / El perro otra vez
JOSÉ EMILIO PACHECO
NO ME PREGUNTES COMO PASA EL TIEMPO (1966)
Wielka zdrada / Alta traición
Przyśpieszenie historii / Aceleración de la historía
Wyspa Świętego Ludwika / L’Ile Saint-Louis
Hiob 18, 2 / Job 18, 2
Ukryty świat / Mundo escondido
IRÁS Y NO VOLVERÁS (1973)
Tacubaya, 1949
Niezgoda na elegię / Contraelegía
Przeciwko Kodakowi / Contra el Kodak
Legendarna moralność / Las morales legendarias
Żywoty poetów / Vidas de los poetas
Ręce / Las manos
Ropucha / El sapo
Wokół oryginalnej myśli / En torno de una idea original
ISLAS A LA DERIVA (1976)
[Z cyklu „Antigüedades mexicanas”]
Becerillo
Przepowiednia / Presagio
Miasto Majów pożarte przez dżunglę / Ciudad maya comida or la selva
Traduttori, traditori
Poeta Nowej Hiszpanii / Un poeta novohispano
Kronika / Crónica
Inskrypcje na czaszce / Inscripciones en la calavera
Niepamiętny / Inmemorial
Ogień / El fuego
H & C
Ptaki / Los pájaros
Muchy / Las moscas
DESDE ENTONCES (1980)
Głowa olmecka / Cabeza olmeca
[Z cyklu „Prosas”]
Mechanizm zabijania / La máquina de matar
Ułaskawienie / Indulto
Rozpaczliwy dialog / Conversación desesperada
LOS TRABAJOS DEL MAR (1979–1983) (1983)
Ośmiornica / El pulpo
Veracruz, 1955
Cisza / El silencio
EL SILENCIO DE LA LUNA (1994)
Prehistoria (fragment) / Prehistoria
Ojciec Narodów / El Padre de los Pueblos
Między nawiasami / Entre paréntesis
Cykady / Cigarras
Titanic
AMBAR PAST
HURACANA (2005)
[Z cyklu „Viñetas de Munda Tostón”]
[Przyszły kobiety opłakiwać poetę] / [Vinieron las mujeres al velorio del poeta]
Uciekam przed tym wierszem / Huyo de este poema
Byliśmy z Micaelą / Estuvimos con Micaela
[Z cyklu „El acento en clítoris”]
Kobiety zaczynają szukać / Las mujeres empiezan a buscar
Dedykacje / Dedicatorias
[Z cyklu „Luna sin metáfora”]
Księżyc bez metafory / Luna sin metáfora
Wiara / La fe
JOSÉ ÁNGEL LEYVA
ENTRESUEÑOS (1992)
Gdy się obudzę i nie będzie światła / Cuando despierte y la luz no haya llegado
CATULO EN EL DESTIERRO (1993)
[Zaledwie dwa tysiące lat] / [Apenas dos mil años]
[Wszystkie ulice to suche strumienie] / [Todas las calles son arroyos secos]
[Wiatr ustał i miasto podgrzewa] / [El viento cesa y la ciudad se inflama]
[Na tym padole zwątpienia] / [En este valle de dudas]
LOS VERSOS DEL GUERRERO (1998)
[Z cyklu „Guerra florida”]
Mit / Mito
Canto
DURANGURAÑOS (2007)
[Z cyklu „El Espinazo del Diablo”]
Mój dziadek / Mi abuelo
Wychodzą przeczucia / Caminan los presagios
wDurangozstąpienie / Duranguraños
HABITANTOS (2010)
[Z cyklu „La eternidad no es tiempo”]
Ma na imię Bagdad / Su nombre es Bagdad
Poeta z przestrzeloną głową / El poeta lleva un tiro en la cabeza
Śmierć / La muerte
Poezja / Poesía
CRISTALES SÓLIDOS (2010)
Z drżeniem / Trémula
Szalbierz / El impostor
Objaśnienia
Noty o autorach
Wielogłos (innej) Ameryki
Acknowledgements
Alfabetyczny spis incipitów i tytułów