Zapisy rozmów. Wywiady z poetami brytyjskimi
Wśród trzynastu rozmówców Piotra Sommera znajdują się A. Alvarez, Douglas Dunn, D.J. Enright, Ian Hamilton, Derek Mahon i Craig Raine. Wywiady są intensywne i instruktywne, pozbawione dyplomatycznych uników i niepozbawione złośliwości – to prawdziwa kopalnia wiedzy o poezji współczesnej.
Książkę się wznawia
Słowo wstępne (do pierwszego wydania)
WYWIADY
Była mi bliska jedna, określona długość fali (A. Alvarez)
Najistotniejsza byłaby dla mnie "poezja środka" (Alan Brownjohn)
Żaden tomik wierszy niczego nie kończy (Stewart Conn)
Nie można przecież żyć na środku Atlantyku (Douglas Dunn)
Słowa są ważne (D. J. Enright)
Wszystko, co ma jakieś znaczenie, przychodzi w końcu do Londynu (Ian Hamilton)
Język, rzemiosło, znajomość form – i ta cała reszta (David Harsent)
Zajmowaliśmy się porządkowaniem
własnego podwórka (Philip Hobsbaum)
Stworzyliśmy to wszystko właściwie z niczego (Derek Mahon)
Wynieśliśmy poezję na rynek (Brian Patten)
Gdzie sztuka nie jest akuszerką (Tom Paulin)
Interesuje mnie szczegół, abstrakcje – nudzą (Craig Raine)
Czy mamy połamać język? (Hugo Williams)
ANEKS
John BERRYMAN
14 [Życie, kochani, jest nudne]/ 14 [Life, friends, is boring]
90 Op. posth. nr 13 / 90 Op. posth. no 13
Olimp / Olympus
Powrót do zdrowia / Recovery
DOUGLAS DUNN
Mężczyźni z Terry Street / Men of Terry Street
Wyprowadzka z Terry Street / A Removal from Terry Street
Na dachach Terry Street / On Roofs of Terry Street
Muzyczny sad / The Musical Orchard
Środa / Wednesday
D. J. ENRIGHT
III [„Żyzna to ziemia – zagadnął Gospodarz. / III [„Rich soil”, remarked the Landlord]
XIX [Tak więc Archanioł w litości swojej]/ XIX [So the Archangel, out of pity]
XXXIII [Stare kości Adama gubiły się już w ubraniu]/ XXXIII [Adam was old bones, lost in his clothes]
IAN HAMILTON
Spadek / Bequest
Ostatnie honory / Last Respects
Czuwanie / Vigil
SEAMUS HEANEY
Człowiek z Tollund / The Tollund Man
Elegia / Elegy
PATRICK KAVANAGH
Shancoduff
Żona druciarza / Tinker’s Wife
Epos / Epic
PHILIP LARKIN
Dni / Days
MICHAEL LONGLEY
Wiązanki / Wreaths
Urzędnik / The Civil Servant
Sklepikarz / The Greengrocer
Robotnicy z fabryki lnu / The Linen Workers
Janowce w ogniu / Gorse Fires
ROBERT LOWELL
Alfred Corning Clark
Delfin / Dolphin
Dla Johna Berrymana / For John Berryman
ALASDAIR MACLEAN
Przy torfie / At the Peats
Połów / Fishing
DEREK MAHON
Życia / Lives
Liście / Leaves
Nieme zjawiska / The Mute Phenomena
JOHN MONTAGUE
Małe tajemnice / Small Secrets
FRANK O’HARA
Dlaczego nie jestem malarzem/ Why I Am Not a Painter
TOM PAULIN
Gdzie sztuka jest akuszerką / Where Art is a Midwife
Kolor wolny / Free colour
CRAIG RAINE
Sprzedawca / The Grocer .
Dom spokojnej starości / Home for the Elderly
Lot do Belfastu, 1977 / Flying to Belfast, 1977
HUGO WILLIAMS
Rzeźnik / The Butcher
Dworzec / Terminal
UFO na District Line / UFO on the District Line
JAMES WRIGHT
Leżąc w hamaku na farmie Williama Duffy
w Pine Island, Minnesota / Lying in a Hammock
At William Duffy’s Farm in Pine Island, Minnesota
Przygnębiony złą książką poetycką, idę w stronę nie używanego pastwiska i zapraszam owady, żeby przyłączyły się do mnie / Depressed by a Book of Bad Poetry, I Walk Toward an Unused Pasture and Invite the Insects to Join Me
Eisenhower odwiedza Franco, rok 1959 / Eisenhower’s Visit to Franco, 1959
Acknowledgments
Photo Credits
Indeks nazwisk
Ciągłą świeżość książka ta zawdzięcza postawie autora, młodego autora (w momencie pierwszego wywiadu Sommer liczył dwadzieścia osiem lat, podczas najpóźniejszego – trzydzieści trzy), który rozglądając się po poezji i po świecie, o to i o owo zapytał poetów angielskich, szkockich oraz północnoirlandzkich. Przede wszystkim pytał i słuchał, wycofując się raczej w rolę pilnego rozglądacza aniżeli polemicznego dyskutanta. Jasne, solidnie się do tych wywiadów przygotował, nic dziwnego więc, że to właśnie on, przybysz ze Wschodniej Europy poinformuje Ala Alvareza o pewnej brytyjskiej nowości wydawniczej...
Adam Poprawa
Książka Sommera jest w istocie czymś więcej niż zbiorem starych wywiadów. Bo w moim odczuciu jest też zapisem pewnej przygody, która może wydarzyć się zawsze i wszędzie – przygody z innymi językami, głosami, z poetyckim pogłosem pokolenia, wspólnoty, doświadczenia. Tak książkę tę czytałem pod koniec lat osiemdziesiątych – a czytałem ją z wypiekami na twarzy – i tak odbieram ją teraz. Z nadzieją, że znajdzie nowych, przygodnych czytelników, dla których stanie się okazją do podjęcia jakiejś bardziej zasadniczej – a może bardziej nieformalnej i bezpretensjonalnej? – rozmowy z poezją.
Jacek Gutorow
Zapisy rozmów zawierają w sobie tyle cennych elementów, że usatysfakcjonowany powinien być każdy typ czytelnika interesującego się tym wycinkiem poezji bez względu, czy styka się z książką po raz pierwszy, czy wraca do znanej z dawnych lat pozycji. Wielu z poetów brytyjskich ujętych w zbiorze jest mało znana lub zupełnie nieobecna w naszej świadomości literackiej. Warto wykorzystać każdą okazję, by te zaległości nadrabiać.
Mateusz Kotwica
Rozmówcy Sommera w wywiadach przeprowadzonych w latach 1975-1980 na bieżąco komentowali twórczy ferment, który stał się udziałem brytyjskiej poezji. Niekiedy wręcz antycypowali jej późniejsze sukcesy (z których najwyrazistszym było chyba przyznanie literackiej Nagrody Nobla Seamusowi Heaneyowi). W tym kontekście Zapisy rozmów mają więc wartość poznawczą, ale również historyczną.
Maciej Robert